De Nationale Politie zet in op ‘predictive policing’: het gebruik van (big) data om crimineel gedrag te voorspellen en, als het even kan, in te grijpen nog voordat de misdaad is gepleegd. Hierdoor wordt ‘afwijkend gedrag’ het criterium voor optreden van de politie, in plaats van ‘strafbaar gedrag’. De korpschef is daarmee een van de drie genomineerden voor de Big Brother Awards Expertprijs. Woensdag 28 oktober wordt deze door Bits of Freedom aan de winnaar uitgereikt in de Stadsschouwburg Amsterdam.

Om dit soort voorspellingen te kunnen doen, heeft de politie een enorme bak aan gegevens nodig. Het vergaren van informatie wordt een doel op zich. Uit een gelekt document wordt duidelijk dat de politie zelfs al werkt aan een landelijk dekkend netwerk van sensoren om “gebeurtenissen in de nabije toekomst te voorspellen” en “proactief te acteren”. Als een burger afwijkt van de norm is hij verdacht en wordt [hij] een risicoburger”, zegt criminoloog Schuilenburg van de Vrije Universiteit Amsterdam.

De politie lijkt inspiratie te halen uit de film Minority Report. “Als dit zo doorgaat,” zegt columnist en expert Jonathan van het Reve, “zul je er als onschuldige burger steeds meer op moeten gaan letten om je zichtbaar onschuldig en voorspelbaar te gedragen. Een keertje via een andere route naar je werk? Doe maar niet, daar krijg je alleen gezeik mee.”

Positief privacynieuws
Een van de sprekers tijdens de Big brother Awards is Max Schrems, de oprichter van ‘Europe versus Facebook’ en de initiator van de rechtszaak over ‘Safe Harbor’. In deze zaak oordeelde het Europees Hof van Justitie op 6 oktober jongstleden dat Europa te weinig doet om de privacy van haar burgers te beschermen tegen de Amerikaanse geheime dienst, de NSA.

Over de Big Brother Awards
Jaarlijks worden zowel de Publieksprijs als de Expertprijs uitgereikt aan de grootste privacyschenders van het afgelopen jaar. Tot en met 27 oktober kan het grote publiek stemmen voor de winnaar van de Publieksprijs. Om ook de spotlight te zetten op privacyschendingen die minder (media)aandacht krijgen, vraagt Bits of Freedom wetenschappers, columnisten, activisten en mensen uit het bedrijfsleven om nominaties voor de Expertprijs in te sturen. De andere twee genomineerden worden morgen en overmorgen bekend gemaakt.

De uitreiking wordt georganiseerd door digitale burgerrechtenbeweging Bits of Freedom, om te laten zien hoe het is gesteld met het recht op privacy in Nederland.

Download een .zip met beelden van deze genomineerde: BBA-ExpertprijsNationalePolitie.zip